شاعر مشهور کرد ملاخدر (ملاخضر) متخلص به نالی فرزند احمد شاه ویس آلی بیکی(آلی بیگی) میکاییلی در سال 1215 هجری قمری در دهکده ی خاک و خول از دهات شهروز متولد شد و پس از رسیدن به حد رشد به قره داغ رفت و تحیلات خود را در آنجا آغاز کرد و مدتی از محضر ملا محمدبن الخیاط استفاده کرد . پس از آن به سلیمانیه رفت. نزد یکی از علمای آنجا به نام ملا عبدالله رش درس خواند . بعد از به سابلاغ (مهاباد فعلی) سفر کرد و ایامی در آنجا تلمذ نمود و از سابلاغ راهی سنندج شد و پس از یک

عبدالله سلیمان که در ادبیات کردی او را گوران می نامند ، پیشوای شعر نوین کردی سورانی به شمار می رود .عبدالله گوران و تنی چند از شاعران سلیمانیه در دو دهه آغازین قرن بیستم جنبش ادبی را با تاثیر از تحولات ادبی ترک های عثمانی آغاز کردند که این جنبش سنگ بنای شعر نوین سورانی را پی‌ریز نمود .جنبشی که بعد ها گوران به تنهایی آن را پی گرفت و فعالیت ها و نوآوری‌های او منجر تثبیت نام گوران به عنوان پیشوای شعر معاصر کرد در ادبیات کردی شد.

محوی یکی از بزرگترین شاعران کلاسیک کرد،در سال 1253 قمری در روستای بالخ در مجاورت سلیمانیه به دنیا آمد و در همان جا هم حیات بدرود گفت .وی از مشهورترین شاعران عرفانی کرد و گویش سورانی است. عمده شهرت وی به واسطه ی غزل های عاشقانه و عرفانی است. پدر وی شاعر ،خلیفه و مرشد طریقه سراج‌الدینی بوده است. محوی در سن هفت سالگی پای به مکتب گذاشته و اولین استاد وی پدرش بوده است و پس از آن برای تکمیل تحصیلاتش به سنه (سنندج) و سابلاغ سفر کرده و از محضر استاد بزرگوار ملا

نیما یوشیج در 62 سال زندگی خود توانست معیار های هزار ساله شعر فارسی را که تغییر ناپذیر و مقدس و ابدی می نمود با شعر هایش تحویل بخشد. وی در همان دهکده ای که متولد شد، خواندن و نوشتن را آموخت.نیما 11 ساله بود که به تهران کوچ می کندو روبه‌روی مسجد شاه که یکی از مراکز فعالیت مشروطه خواهان بوده است ، در خانه استیجاری مجاور مدرسه ی دارالشفا مسکن می گزیند.او ابتدا به مدرسه ی حیات جاوید می رود و پس از چندی،به یک مدرسه کاتولیک که آن وقت در تهران به مدرسه ی سن‌لویی